Türkiye: Sanayi üretiminde dönemsel yavaşlama, yıllıkta kuvvetli baz tesiri

KaraYeL

New member
Türkiye’de Nisan ayında sanayi üretimi takvim tesirinden arındırılmış bilgilerle, bundan evvelki yılın tıpkı ayına göre yüzde 66 artarken; mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış sanayi üretimi ise bundan evvelki aya göre yüzde 0,9 oranında azalma göstermiştir. Arındırılmamış bilgilere nazaran ise, sanayi üretiminde, geçen yılın tıpkı periyoduna bakılırsa yüzde 65,2 oranında artış gerçekleşmiştir. Bizim varsayımımız Mart ayında sanayi üretiminin arındırılmış bilgilerle yıllık bazda yüzde 61,1 artması, aylık bazda yüzde 0,5 daralması istikametindeydi.

Nisan’da sanayi üretiminde aylık bazda gerilemede PMI bilgilerinde de görülen dönemsel yavaşlama eğilimi ve kısıtlamalar tesirli olmuştur. Yıllık bazda bu bilgilerde yaşanan ivmeli artışta ise pek yüklü bir baz yılından gelen karşılaştırmanın tesirlerini görmekteyiz. Geçen yılın tıpkı periyodunda Covid-19 salgınının iktisat üstündeki en sert daralma tesirlerinin görülmesi niçiniyle, düşük baz yıllık bilgilerdeki ivmeli artış formunda yansıma göstermektedir. Lakin 1Ç21 devrinden daha sonraki moment, endüstrinin öncü göstergelerinin de işaret ettiği üzere dönemsel yavaşlamaya işaret etmektedir. Nisan ayı PMI datalarının hala büyüme noktasında kaldığı bir periyottu, lakin Mayıs itibariyle (kapanmanın da etkisiyle) 1 yıl ortadan daha sonra daralma bölgesine gerileme gördük.

Ayrıntılara baktığımızda; madencilik ve taş ocakçılığı aylık bazda yüzde 4,1 daralırken, yıllık bazda yüzde 25,5 artış göstermiştir. İmalat sanayiinde aylık bazda yüzde 0,7 daralma görülürken, yıllık bazda ise yüzde 72,3’lük büyüme gerçekleşmiştir. Elektrik, gaz, buhar kümesinde ise aylık bazda yüzde 1,3 daralma görülmüş, yıllık bazda ise büyüme yüzde 26,6 düzeyinde gerçekleşmiştir. Aylık bazda sermaye malı yüzde 2,1, güç yüzde 0,4 oranında artmıştır. Orta malı yüzde 2,1, dayanıksız tüketim malı yüzde 1,9 ve güçlü tüketim malı yüzde 0,4 oranında daralmıştır. İlgili kalemlerdeki yıllık değişimlere bakıldığında ise; güçlü tüketim malı yüzde 126,3, sermaye malı yüzde 104,6, orta malı yüzde 65,8, dayanıksız tüketim malı yüzde 53,9 ve güç yüzde 26,3 artmıştır.


Sanayi üretim endeksi (Yıllık)… Kaynak: TÜİK, Bloomberg

Nisan’da sermaye malındaki aylık bazdaki yüzde 2,1’lik artışın üretimde yer alan makine, alet, bina, bilgisayar üzere ekipmanlara yatırımı yansıtması açısından müspet olduğunu söylemekle birlikte, güçlü mal ve orta malı üretiminde endüstrinin dönemsel yavaşlamasının yansımalarını görüyoruz. Nisan ayında yüksek teknoloji üretiminde yaşanan %12,5 oranındaki artışta ise teknoloji inovasyon yatırımı ve üretimde teknolojik ilerleme ile otomasyon formlarının artması manasında olumlu değerlendirilebilecek bir detay olarak öne çıkarabiliriz. Fakat üretimde otomasyon yükünün artması, firmaların maliyet optimizasyonu safhasında olduğu salgın periyodu dinamiklerinde istihdam açısından olumlu bir yansıma yaratmayabilir.

Tam kapanmanın yaşandığı Mayıs’ta sanayi üretiminin evvelki aya nazaran PMI bilgilerinin de gösterdiği üzere yavaşlama etkisinin genel iş kolları itibariyle görülmeye devam edileceğini, olağanlaşma adımının atıldığı Haziran’da ise sektörel normalleşmelerinin tesirlerinin yansımalarının görüleceğini düşünüyoruz. 1Ç21’de görülen %7’lik büyüme ve 2Ç21 için beklediğimiz kuvvetli çift hane büyümenin, 2021 yıllık büyüme oranını üst çekmesini beklemekle bir arada; 3Ç21 ve 4Ç21 açısından enflasyon başta olmak üzere makro başlıklardaki dengelerin aşağı taraflı risk oluşturması tarafındaki çekincemizi koruyoruz. 2021 yılında büyümenin %5,8 düzeyinde gerçekleşebileceğini düşünüyoruz.


Sanayi üretim endeksi değişim oranları (%), Nisan 2021 Kaynak: TÜİK

Kaynak: Tera Yatırım
Hibya Haber Ajansı
 
Üst