KaraYeL
New member
IMF’den ülkelere sağlanan 650 milyar USD fiyatındaki SDR’nin (özel çekme hakları) bir yansıması olarak Türkiye’nin döviz rezervlerine de 6,4 milyar USD katkı sağlanacaktır. SDR tahsisi Türkiye’nin brüt rezervlerini artırırken net rezervlere katkı sağlamayacaktır.
SDR’ın tarifine gelecek olursak; IMF tarafınca milletlerarası likiditeyi desteklemek için oluşturulan bir ülkeler ortası rezerv olarak tabir edebiliriz. Bu rezerv aracının çıkarılma sebebi, memleketler arası likiditenin artırılması ve desteklenmesi muhtaçlığıdır. SDR’lerin ülkelere tahsisinde ise; Bir ülkenin IMF kotası, fona katkıda bulunmak zorunda olduğu azamî finansal kaynak ölçüsü belirleyicidir. Tahsisler tertipli olarak yapılmaz ve yalnızca ender durumlarda gerçekleşir. örneğin olağanüstü şartlar; 2009 global mali krizi sırasında, “küresel ekonomik sisteme likidite sağlamak ve üye ülkelerin resmi rezervlerini tamamlamak” için tahsisat yapıldı. 2011 tahsisleri düşük gelirli üye ülkelere yapıldı. 2021 alokasyonu ise; Covid-19 pandemisi tarafınca hırpalanan global iktisatta dayanıklılığı ve istikrarı teşvik etmek emelini taşıyor.
SDR içeriğinde bulunan para üniteleri ise; memleketler arası rezerv statüsü taşıyan büyük iktisat paralarından oluşur. Sepet ortasındaki tartısı ise; para ünitelerinin memleketler arası ticaret ve ulusal döviz rezervleri açısından mevcut ehemmiyetleri dikkate alınarak ayarlanır. IMF her 5 yılda bir yükleri gözden geçirmektedir. En son Renminbi (Çin Yuanı, CNY) eklenmesiyle birlikte mevcut yüklendirme; USD %41,73, EUR %30,93, CNY %10,92, JPY %8,33 ve GBP %8,09 biçimindedir.
Gelelim Merkez Bankası rezervlerine.. TCMB tarafınca açıklanan rezervler; brüt rezervlerdir. Bunun içerisinde; Merkez Bankası etkinleri, bankaların TCMB hesaplarında tutmak zorunda oldukları mecburî karşılıklar, bankalarla ve yurtdışıyla yapılan swap süreçleri, milletlerarası rezerv araçları üzere değişkenler bulunmaktadır. Net rezervler ise; sıradan bir biçimde Merkez Bankası bilançosunda rezerve katkı yapan dışsal ödünç rezerv kaynaklarını elemine ederek ulaştığımız sayıdır. Bunun metodik biçimde hesaplaması ise: Aktiflerdeki Dış Varlıklar Kalemi – Yükümlülüklerdeki Toplam Döviz Yükümlülükleri halindedir. Yani; net rezervlerin ortasında Merkez Bankası sahipliğinde olmayan ve bilançodan geri çıkacak rezerv kaynakları yoktur. Bu rezerv kaynaklarının ortasından; swap süreçleriyle elde edilen dövizi de çıkarttığımız vakit swap hariç net rezervlere ulaşıyoruz. Net rezervlerin değeri; ülkenin dış borcu konusunda tampon oluşturması ve bilhassa fiyat istikrarsızlığı yaratan döviz şokları kaynaklı aksiliklerin hafifçeletilmesi bağlamında kıymetlidir. Bir öbür deyişle; Merkez Bankası’nın gerekli şartlarda net rezervlerini kullanma yetisi ne kadar yüksekse, iktisadın ve piyasanın işleyişinin karşılaşabileceği şokları hafifçeletme yetisi de o kadar yüksek olacaktır. Net rezervler, bu niçinle sağlam ve takviyeli olmalıdır.
Merkez Bankası; ülkenin para ünitesinin kıymetinin düştüğü ve faiz artırımı yapılmamak istenen 2019 ve 2020 periyotlarındaki azalmadan daha sonra, rezervlerini lokal bankalarla yapılan süreçler ve ZK’lar ile memleketler arası swap mutabakatlarını genişleterek artırma yoluna gitti. Haziran ayında genişletilen Çin swap mutabakatı ile yeni imzalanan 17,5 milyar TRY’lik (2 milyar USD) Kore swap mutabakatı toplam rezervlere katkı verecektir. Swap, (Swap süreçleri çeşitlidir, bizim bahsetmiş olduğumiz Merkez bankaları içindeki para takası olan) iki ülke para ünitesinin karşılıklı olarak aşikâr bir vade için değiştirilmesi sürecidir. . Swap mutabakatının vadesi dolduğunda da, takas edilen para üniteleri aykırı tarafta bir daha değiştirilecek. Bir öbür deyişle, swaplarda rezerv tesiri aslında geçicidir ve bir “ödünç para birimi” tesiridir.
SDR + swap mutabakatları (Çin ve Katar ile mevcut ve yeni Kore anlaşması) + reeskont kredileri brüt rezervleri artıracak lakin net rezervler konusunda temkinli olunmasını gerektiren durum devam edecek.
Kaynak Tera Yatırım- Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı
SDR’ın tarifine gelecek olursak; IMF tarafınca milletlerarası likiditeyi desteklemek için oluşturulan bir ülkeler ortası rezerv olarak tabir edebiliriz. Bu rezerv aracının çıkarılma sebebi, memleketler arası likiditenin artırılması ve desteklenmesi muhtaçlığıdır. SDR’lerin ülkelere tahsisinde ise; Bir ülkenin IMF kotası, fona katkıda bulunmak zorunda olduğu azamî finansal kaynak ölçüsü belirleyicidir. Tahsisler tertipli olarak yapılmaz ve yalnızca ender durumlarda gerçekleşir. örneğin olağanüstü şartlar; 2009 global mali krizi sırasında, “küresel ekonomik sisteme likidite sağlamak ve üye ülkelerin resmi rezervlerini tamamlamak” için tahsisat yapıldı. 2011 tahsisleri düşük gelirli üye ülkelere yapıldı. 2021 alokasyonu ise; Covid-19 pandemisi tarafınca hırpalanan global iktisatta dayanıklılığı ve istikrarı teşvik etmek emelini taşıyor.
SDR içeriğinde bulunan para üniteleri ise; memleketler arası rezerv statüsü taşıyan büyük iktisat paralarından oluşur. Sepet ortasındaki tartısı ise; para ünitelerinin memleketler arası ticaret ve ulusal döviz rezervleri açısından mevcut ehemmiyetleri dikkate alınarak ayarlanır. IMF her 5 yılda bir yükleri gözden geçirmektedir. En son Renminbi (Çin Yuanı, CNY) eklenmesiyle birlikte mevcut yüklendirme; USD %41,73, EUR %30,93, CNY %10,92, JPY %8,33 ve GBP %8,09 biçimindedir.
Gelelim Merkez Bankası rezervlerine.. TCMB tarafınca açıklanan rezervler; brüt rezervlerdir. Bunun içerisinde; Merkez Bankası etkinleri, bankaların TCMB hesaplarında tutmak zorunda oldukları mecburî karşılıklar, bankalarla ve yurtdışıyla yapılan swap süreçleri, milletlerarası rezerv araçları üzere değişkenler bulunmaktadır. Net rezervler ise; sıradan bir biçimde Merkez Bankası bilançosunda rezerve katkı yapan dışsal ödünç rezerv kaynaklarını elemine ederek ulaştığımız sayıdır. Bunun metodik biçimde hesaplaması ise: Aktiflerdeki Dış Varlıklar Kalemi – Yükümlülüklerdeki Toplam Döviz Yükümlülükleri halindedir. Yani; net rezervlerin ortasında Merkez Bankası sahipliğinde olmayan ve bilançodan geri çıkacak rezerv kaynakları yoktur. Bu rezerv kaynaklarının ortasından; swap süreçleriyle elde edilen dövizi de çıkarttığımız vakit swap hariç net rezervlere ulaşıyoruz. Net rezervlerin değeri; ülkenin dış borcu konusunda tampon oluşturması ve bilhassa fiyat istikrarsızlığı yaratan döviz şokları kaynaklı aksiliklerin hafifçeletilmesi bağlamında kıymetlidir. Bir öbür deyişle; Merkez Bankası’nın gerekli şartlarda net rezervlerini kullanma yetisi ne kadar yüksekse, iktisadın ve piyasanın işleyişinin karşılaşabileceği şokları hafifçeletme yetisi de o kadar yüksek olacaktır. Net rezervler, bu niçinle sağlam ve takviyeli olmalıdır.
Merkez Bankası; ülkenin para ünitesinin kıymetinin düştüğü ve faiz artırımı yapılmamak istenen 2019 ve 2020 periyotlarındaki azalmadan daha sonra, rezervlerini lokal bankalarla yapılan süreçler ve ZK’lar ile memleketler arası swap mutabakatlarını genişleterek artırma yoluna gitti. Haziran ayında genişletilen Çin swap mutabakatı ile yeni imzalanan 17,5 milyar TRY’lik (2 milyar USD) Kore swap mutabakatı toplam rezervlere katkı verecektir. Swap, (Swap süreçleri çeşitlidir, bizim bahsetmiş olduğumiz Merkez bankaları içindeki para takası olan) iki ülke para ünitesinin karşılıklı olarak aşikâr bir vade için değiştirilmesi sürecidir. . Swap mutabakatının vadesi dolduğunda da, takas edilen para üniteleri aykırı tarafta bir daha değiştirilecek. Bir öbür deyişle, swaplarda rezerv tesiri aslında geçicidir ve bir “ödünç para birimi” tesiridir.
SDR + swap mutabakatları (Çin ve Katar ile mevcut ve yeni Kore anlaşması) + reeskont kredileri brüt rezervleri artıracak lakin net rezervler konusunda temkinli olunmasını gerektiren durum devam edecek.
Kaynak Tera Yatırım- Enver Erkan
Hibya Haber Ajansı