NFT dünyasına tüzel bakış

Beykozlu

New member
Her geçen gün dijitalleşmenin yeni boyutları hayatımıza girerken YAK Avukatlık Ortakları Hande Yayla Oğuzülgen, Buket Altufan Ulu ve Özge Konukçu NFT dünyasını ve hukuksal taraflarını ele aldı.

Görsel bir sanat yapıtının, edebi bir yazının, ya da bir görüntünün blok zincirine (Blockchain) kaydedilmesiyle oluşan NFT’ler, kripto para dünyasındaki son devirde yaşanan iniş çıkışlardan etkilenmektedir. Lakin NFT’ler kripto para borsalarındaki gelişmelere karşın ilgisini müdafaaya devam edecek üzere görünüyor. Bağımsız sanatkarların yapıtlarını dünya çapında kitlelere ulaştırabilmenin yolunu açan NFT, yüklü olarak dijital sanat yapıtları için kullanılıyor üzere görünse de hayli daha geniş bir dünyaya sesleniyor.

Dune Analytics’in 2022 Eylül ayı raporuna nazaran yıl başında 17 milyar dolar düzeyine kadar yükselen NFT süreç hacmi Eylül ayında 466 milyona kadar geriledi. NFT koleksiyonlarına ilgi bulunmasına karşılık, blok zincirinin güvenliği ve nitelikli tasarım ile hususun türel boyutları çok kıymetli. İnternet tabanlı bir sistem üzerinden tescillenen eserler bu türlü satılabilir varlıklar olarak anılıyor.

NFT’ler çoklukla fotoğraf, görüntü ve ses üzere dijital belgeleri içermektedir. NFT’ler eşsiz bir biçimde tanımlanabilir varlıklar olduğundan gayri misli eşya olarak nitelendiriliyor. NFT’lerin, kullandıkları blok zincir teknolojisi ile yapıtların sahiplik ve özgünlük durumunu onaylandığından bilhassa tescil edilebilir ve satılabilir varlıklar haline gelebiliyor.

Resmi kayıtların yerini alan dijital alt yapı, özünde onay düzeneğinde resmi bir kabul yerine, tasdik sürecinin bilgi tabanınca otomatik olarak yapıldığı blok zincir teknolojisini oluşturuyor. Dijital yapıta ait hak sahipliği blok zincir sistem üzerinden onaylanmakta. Blok zincir bu noktada bugüne kadar kullanılan tescil biçimlerini de platform üzerine taşıyor.

Dijital sanat yapıtlarına ait sahiplik bilgisi blok zincir üzerinde saklanabildiği üzere, direkt dijital bir ortam üzerinde sanat yapıtı yapmak da mümkün. Bu yapıtlarda hak sahipliğinin ispatı tüzel olarak çok değerli bir husus. Eser sahiplerinin bu noktada epeyce hassas davranması gerekiyor. Bir başka kıymetli hukuksal bahis ise telif konusu.

Şu noktada NFT’yi koruyan özel bir hukuksal alt yapı maalesef yok. Dijital sanat olarak konuştuğumuz bu bahsin fikri mülkiyet kapsamında özel bir yasal düzenlemeye kavuşması gerekmekte. NFT’nin türel olarak sağlam bir altyapıya muhtaçlığı olduğu bir gerçek.

Türkiye NFT konusunda çok meraklı ve ilgili bir noktada. Kripto paranın yaşadığı krizin NFT üzere nitelikli dizaynların da başına gelmesi mümkün Dijital Sanat ve NFT dünyasındaki hukuksal boşluğun, tüm dünyada bu kadar değerli bir ekonomik güce sahip olan kesimde kısa mühlet ortasında doldurulacağına inanıyoruz.
 
Üst