KaraYeL
New member
2021 birinci 6 ayfinansal raporlamadönemi bilançosunda döviz riski barındıran şirketlerde kur ziyanından korunmak için alınması gereken tedbirleri bir sefer daha gündeme getirdi. Hazine ve finansal raporlama uzmanları ise kur değişimi, faiz değişimi, emtia fiyat değişimi üzere piyasa risklerine karşı korunma muhasebesi (hedge accounting) uygulamasına geçilmesi gerektiğine işaret ediyor. Şirketlerin ve finansal kurumların raporlama üniteleri ve hazinelerine yönelik yazılımlar geliştiren Hedgeblue Kurucu Ortağı Aras Orhan, “Riskten korunma süreci yapan şirketler, nakit akışı olarak tahminen kayıp yaşamadılar fakat gelecek vadeli döviz risklerine ilişkin finansal raporlama sonuçları, riskten korunmayan şirketlerle neredeyse birebirdi. Bunun niçini bu çeşit şirketin çabucak hemen riskten korunma muhasebesi kullanmaması. Ülkemizde fazlaca sayıda büyük şirket bu pratikleri uygulamaya başladı.” dedi.
Uzun devir kârlılığındaki dengesizliği azaltıyor
Uygulamanın kapsamını aktaran Aras Orhan, “Riskten korunma muhasebesi, şirketlerin risklerini sınırlamak için yaptığı vadeli mukaveleleri Türkiye Finansal Raporlama Standardı TFRS’ye uyumlu bir biçimde raporlayan, gelir-gider tablolarını süreksiz oynaklıklardan arındıran bir uygulama. Şirketlerin dönemsel kârlılıklarını etkileyen, birtakım durumlarda faiz ve amortisman öncesi kârlarına da tesir edebilen bir sistem. Üstelik şirketlerin temettü randımanını bile erkene çekebilen bir aktifliğe sahip. Yalnızca kur değişiminde değil, faiz ve emtia fiyat riskine karşı korunan durumlarda da uygulayan şirketlerin uzun periyot kârlılıklarındaki dengesizliği azaltıyor. Raporlama periyodu sonundaki sonuçları daha düşük bir kusur hissesiyle iddia edebiliyor. bu biçimdece bütçe kurları kullanılarak yapılan iddialarla yaklaşık tesirini bilmek de mümkün oluyor” diye konuştu.
Hangi şirketler Riskten Korunma Muhasebesi uygulabilir?
Ülkemizden örnek verirsek; güç bölümünde YEKDEM ve EÜAŞ yerli kömür yabancı para endeksli güç satış teşviklerinden faydalanan, sanayi bölümünde ihracat gelirleri olan ve birebir para ünitesinden borca ya da hammadde ithalat sarfiyatına sahip olan şirketler, kamu-özel işbirliği (KOİ) niçinli yabancı para garantili gelire sahip olan şirketler bu hususta birinci akla gelen adaylar içinde.
Akfen Yenilenebilir Güç CFO’su Özgür Uzunoğlu riskten korunma muhasebesinden nasıl faydalandıklarını şöyle açıklıyor: “706 MW büyüklüğündeki yenilenebilir güç portföyümüzü riskten korunma muhasebesine tabi tuttuk. Döviz cinsinden yatırım kaynaklı borçlarımızı, bir daha döviz cinsinden olan gelecekteki YEKDEM gelirlerimizle eşleştirerek gerçekleşmemiş kur ziyanlarının tamamını gerçekleşmiş üzere raporlamanın önüne geçtik. Bu sayede gelir tablomuzu faaliyet karlılığımıza yakın ve gerçekçi bir hale getirdik.”
5 milyar dolarlık hedge konumunu hesaplıyor
Riskten korunma muhasebesinin Türkiye’de gitgide artan sayıda şirket tarafınca uygulanmaya başladığına, lakin uygulamanın ve mevzuatın karmaşıklığı sebebiyle mevzu uzmanı eksikliğine dikkat çeken Aras Orhan; Hedgeblue olarak geliştirdikleri yazılımla bu sıkıntıya tahlil sunduklarını belirterek şunları söylemiş oldu: “Konunun karmaşıklığı sebebiyle bankalar haricinde bu hususta uzman şahısların sayısı çok az. Şirketler de mevzuata bakarak korunma muhasebesinin faydalarını tam olarak somutlaştıramıyor ve yaralanma yoluna gidemiyorlar. Hedgeblue olarak korunma muhasebesinin oluşturulup takip edilmesinden kapatılmasına kadar olan tüm süreci optimize eden bir yazılım sunuyoruz. bu biçimdece bir şirket gelecekteki yabancı para cinsinden gelir beklentilerini, şu an bilançosunda bulunan yabancı para yükümlülüklerle eşleştirebiliyor ve bu sayede devir için kur ziyanı yazmaktan kurtulabiliyor. Bugüne kadar farklı bölümlerden müşterilerimiz ismine kurduğumuz ve takip ettiğimiz riskten korunma muhasebesi portföyünün toplam büyüklüğü ise 5 milyar doların üzerine çıktı. Yazılım yardımıyla hem süreci hızlandırdık, tıpkı vakitte hesaplama kusurlarının önüne geçerek sonuçları finansal kontrolden de süratli bir biçimde geçirebiliyoruz.”
Küresel bir fintech (regtech) olma yolunda ilerleyen Hedgeblue, riskten korunma muhasebesinin yanı sıra likidite, risk idaresi ve nakit akışı idaresi bahislerinde da matematiksel model ve algoritmalara dayalı yazılımlar geliştiriyor.
Uzun devir kârlılığındaki dengesizliği azaltıyor
Uygulamanın kapsamını aktaran Aras Orhan, “Riskten korunma muhasebesi, şirketlerin risklerini sınırlamak için yaptığı vadeli mukaveleleri Türkiye Finansal Raporlama Standardı TFRS’ye uyumlu bir biçimde raporlayan, gelir-gider tablolarını süreksiz oynaklıklardan arındıran bir uygulama. Şirketlerin dönemsel kârlılıklarını etkileyen, birtakım durumlarda faiz ve amortisman öncesi kârlarına da tesir edebilen bir sistem. Üstelik şirketlerin temettü randımanını bile erkene çekebilen bir aktifliğe sahip. Yalnızca kur değişiminde değil, faiz ve emtia fiyat riskine karşı korunan durumlarda da uygulayan şirketlerin uzun periyot kârlılıklarındaki dengesizliği azaltıyor. Raporlama periyodu sonundaki sonuçları daha düşük bir kusur hissesiyle iddia edebiliyor. bu biçimdece bütçe kurları kullanılarak yapılan iddialarla yaklaşık tesirini bilmek de mümkün oluyor” diye konuştu.
Hangi şirketler Riskten Korunma Muhasebesi uygulabilir?
Ülkemizden örnek verirsek; güç bölümünde YEKDEM ve EÜAŞ yerli kömür yabancı para endeksli güç satış teşviklerinden faydalanan, sanayi bölümünde ihracat gelirleri olan ve birebir para ünitesinden borca ya da hammadde ithalat sarfiyatına sahip olan şirketler, kamu-özel işbirliği (KOİ) niçinli yabancı para garantili gelire sahip olan şirketler bu hususta birinci akla gelen adaylar içinde.
Akfen Yenilenebilir Güç CFO’su Özgür Uzunoğlu riskten korunma muhasebesinden nasıl faydalandıklarını şöyle açıklıyor: “706 MW büyüklüğündeki yenilenebilir güç portföyümüzü riskten korunma muhasebesine tabi tuttuk. Döviz cinsinden yatırım kaynaklı borçlarımızı, bir daha döviz cinsinden olan gelecekteki YEKDEM gelirlerimizle eşleştirerek gerçekleşmemiş kur ziyanlarının tamamını gerçekleşmiş üzere raporlamanın önüne geçtik. Bu sayede gelir tablomuzu faaliyet karlılığımıza yakın ve gerçekçi bir hale getirdik.”
5 milyar dolarlık hedge konumunu hesaplıyor
Riskten korunma muhasebesinin Türkiye’de gitgide artan sayıda şirket tarafınca uygulanmaya başladığına, lakin uygulamanın ve mevzuatın karmaşıklığı sebebiyle mevzu uzmanı eksikliğine dikkat çeken Aras Orhan; Hedgeblue olarak geliştirdikleri yazılımla bu sıkıntıya tahlil sunduklarını belirterek şunları söylemiş oldu: “Konunun karmaşıklığı sebebiyle bankalar haricinde bu hususta uzman şahısların sayısı çok az. Şirketler de mevzuata bakarak korunma muhasebesinin faydalarını tam olarak somutlaştıramıyor ve yaralanma yoluna gidemiyorlar. Hedgeblue olarak korunma muhasebesinin oluşturulup takip edilmesinden kapatılmasına kadar olan tüm süreci optimize eden bir yazılım sunuyoruz. bu biçimdece bir şirket gelecekteki yabancı para cinsinden gelir beklentilerini, şu an bilançosunda bulunan yabancı para yükümlülüklerle eşleştirebiliyor ve bu sayede devir için kur ziyanı yazmaktan kurtulabiliyor. Bugüne kadar farklı bölümlerden müşterilerimiz ismine kurduğumuz ve takip ettiğimiz riskten korunma muhasebesi portföyünün toplam büyüklüğü ise 5 milyar doların üzerine çıktı. Yazılım yardımıyla hem süreci hızlandırdık, tıpkı vakitte hesaplama kusurlarının önüne geçerek sonuçları finansal kontrolden de süratli bir biçimde geçirebiliyoruz.”
Küresel bir fintech (regtech) olma yolunda ilerleyen Hedgeblue, riskten korunma muhasebesinin yanı sıra likidite, risk idaresi ve nakit akışı idaresi bahislerinde da matematiksel model ve algoritmalara dayalı yazılımlar geliştiriyor.