İslam dininde vacip olan ‘nda kurban kesmek için hayvan arayışına giren vatandaşlar, koronavirüs önlemleri altında kurulan havyan pazarlarından hayvan seçmek için araştırmalara başladı. Düzgün kurbanlığın seçimi için birtakım kriterleri göz önünde bulundurmak gerekiyor. Kurban Bayramı periyodunda büyükbaş ve küçükbaş hayvan hareketlerinin ağır olmasından dolayı hastalıkların yayılma riskine dikkat edilmeli.
KURBANLIK HAYVANIN SEÇMENİN PÜF NOKTALARI
* Hayvanlar da veteriner sıhhat raporu aranmalı
* Kulak küpesi olmayan hayvanlar satın alınmamalı
* Büyükbaş hayvan pasaportu olmayan hayvanlar satın alınmamalı
* Hayvanın besi durumu güzel olmalı
* Hamile ve yeni doğum yapmış olmamalı
* Büyükbaş hayvanlar 2 yaşından küçük olmamalı
* Ve hastalık belirtisi sayılan; yüksek ateşinin olmaması, tüylerin karışık ve mat olmaması, bakışların ve dış görünümün cansız olmaması, pis kokulu ishal ve burun akıntısının olmaması, etrafa karşı çok yansılı yahut fazlaca duyarsız olmaması, bedende şişlikler olmaması ve hayli zayıf olmaması üzere özellikleri taşımalıdır.
HANGİ HAYVANLARDAN KURBANLIK OLUR?
İslam dinine göre kurbanlık; koyun, keçi, sığır, manda ve deve hayvanlarından olur. Bunların haricindeki hayvanlar kurban olarak kesilemez. özetlemek gerekirse dört ayaklı hayvanlardan kurban olup iki ayaklı hayvanlardan kurbanlık olmaz.
Hayvanın kurban olabilmesi için süt dişlerinin değişmiş olması gerekiyor. Bu da; deve 5, sığır ve manda 2, koyun ve keçi 1 yaşını doldurunca gerçekleşir. Bunun yanında, 6 ayını tamamlayan koyun 1 yaşını doldurmuş üzere heybetli olması halinde kurban edilebilir.
KURBANLIK HAYVAN KAÇ YAŞINDA OLMALI?
Kurbanlık hayvanların yaş sonu, Peygamber Hz. Muhammed’in sünneti ile tespit edilmiştir. Buna göre, devede 5, sığır ve mandada 2, koyun ve keçide ise 1 yaşını doldurma kaidesi aranır.
DİNİ OLARAK KURBANLIK HAYVAN NASIL SEÇİLİR?
Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, organları tam ve besili olması hem ibadet birebir vakitte sıhhat bakımından değerlidir.
Dini açıdan hayvanın kurbana uygun olma durumu büyükbaş hayvanın ağzını açtığınızda ergenleşen hayvanın ön 2 süt dişinin dökülmesi, en az 2 kalıcı dişinin olması gerekiyor. Kalıcı dişlerin rengi, büyüklüğü, diş etine sağlamca bağlanması ile kolay kolay yan taraflarında bulunan süt dişlerinden ayrılır.
KURBANLIK HAYVANIN SAĞLIKLI OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?
Hayvanın sağlıklı olup olmadığını anlamak için evvela dört ayağını yere basar biçimde, ayakta görmemiz gerekiyor. Kurbanlıkların kulaklarının küpeli olması, büyükbaş hayvanların pasaportlarının bulunması, küçükbaş hayvanların nakil dokümanlarının olması elzem.
Kurbanlık hayvanın etrafında 1-2 çeşit dönerek tırnaktan sırt bölgesine kadar bir gözlemleyin. Birkaç metre yürütülerek topallık olup olmadığına, solumasının olağan olup olmadığına bakın.
Hayvanın burnunun üst kısmının kuru ya da çatlak olmaması gerekir. Nemli ve parlak olmalıdır. Çatlak ve kuru göğüs hayvanın hastalık geçirdiğini, ateşinin yüksek olduğunu gösterir ki burun, hayvanın sağlıklı olup olmadığı konusunda değerli bir gösterge. Doğal deliklere dikkatli bakılmalıdır. Karakteristik burun akıntısı, ya da ishal belirtisi görülmemeli.
Kurbanlığın gözleri canlı olmalıdır, mat olmamalı. Tüyler düz ve parlak olmalıdır. Enfeksiyon geçirmiş hayvanda tüyler birbirine karışır, bakıldığında bir albenisi olmaz. Âlâ bir büyükbaş kurbanlık hayvan arttan dik bir biçimde bakıldığında dolgun ve bir küp biçiminde gözükür. Üçgen halinde gözüken hayvanlar genelde zayıf hayvanlardır.
KÜÇÜKBAŞ HAYVAN, KOYUN VE KEÇİ NASIL SEÇİLİR?
Koyun, keçi üzere küçükbaş hayvanlarda bel bölgesi elle sıkıldığında, kemik hissedilmesi genelde zayıf olduğunu gösterir. bir daha göz, burnun üst tarafı, doğal delikler denetim edilmelidir. Hayvanın yaşı ve küpesi çarçabuk sorgulanabiliyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafınca akıllı telefonlar ve aygıtlar için tasarladığı fiyatsız küpe sorgulama uygulaması ile hayvanın doğum tarihi, ırkı, uygulanan aşılarına çarçabuk ulaşılabilirsiniz.
HANGİ HAYVANLARDAN KURBANLIK OLMAZ?
Hasta, zayıf ve düşkün, bir yahut iki gözü kör, boynuzlarının biri yahut ikisi kökünden kırık, lisanı, kuyruğu, kulakları ve göğüslerinin yarısı kesik, dişlerinin tamamı yahut birçok dökük hayvanlardan kurban olmaz. Ancak, hayvanın doğuştan bu özellikleri taşıması kurban edilmesine mahzur değil.
Öte yandan kesileceği yere gidemeyecek derecede topal olan hayvanlar da kurban edilemez.
HAMİLE HAYVANIN KURBAN EDİLMESİ DİNEN UYGUN MU?
Hamile hayvanların kurban olarak da etlik olarak da kesilmesi uygun değil. Lakin kesilmesi durumunda da kurban ibadeti yerine gelmiş olur.
Kurban edilmek üzere belirlenen hamile bir hayvan kurban edilmeden yavrulayacak olursa iki yol izlenir:
* Ya o yavru da annesiyle bir arada kesilir, lakin sahibi etini yemez, fakirlere verir. Yerse değerini sadaka olarak vermelidir.
* Ya da kesilmez ve yavrunun kendisi ya da bedeli yoksullara sadaka olarak verilir.
KURBANLIK ALIRKEN NELERE DİKAT EDİLMELİ?
Kurbanlık hayvan alımı sırasında ve kesim sürecinde dikkat edilmesi gereken konulara ait bilgi veren Türk Veteriner Tabipler Birliği Merkez Kurulu Lideri Ali Eroğlu, hayvanların kulak küpesi ve pasaportuna, öbür vilayetten getirilen kurbanlıkların Veteriner Sıhhat Raporu’nun olup olmadığına bakılması, bu koşulların karşılanmadığı durumlarda hayvanların satın alınmaması gerektiğini söylemiş oldu.
Sağlıklı hayvan seçilmesinin değerine işaret eden Eroğlu, “Vatandaşlar kurbanlığın dişi olup olmadığını denetim etmeli. Kurbanlığın görünümü sağlıklı, bakışları canlı olmalı. Ciltte yara, bere olmamalı. Tüyler parlak, düzgün ve yatık olmalı. Hayvan 3-5 dakika gözlenmelidir. Şayet geviş getiriyorsa sindirim sistemi çalışıyor demektir” tabirlerini kullandı.
Hasta, zayıf, düşkün, bir yahut iki gözü kör, bir yahut iki boynuzu kökünden kırık, lisanı, kuyruğu, kulakları yahut göğsü kesik, dişlerinin tamamı ya da birden fazla dökük hayvanlardan kurban olmayacağını lisana getiren Eroğlu, hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, topal, bir kulağı delik yahut yırtılmış olmasının kurban edilmesine mani olmadığını söylemiş oldu.
KURBANLIK KESERKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Eroğlu, kesim öncesinde ve daha sonrasında dikkat edilmesi gereken konular bulunduğuna işaret ederek, meselesiz biçimde kesim yerine getirilen kurbanlıkların, gerilimsiz ve ülkü bir dinlendirme devresini takiben uygun kuralları taşıyorsa kısma alınabileceğini bildirdi.
Kurbanlık hayvan için ülkü dinlendirme müddetinin kent ortasında nakledilmeyi takiben yaklaşık 12 saat olduğunu söyleyen Eroğlu şunları kaydetti:
“Bu mühlet ortasında hayvana su verilmeli fakat yem verilmemeli. Bunun sebebi işkembe ve bağırsaklardaki mikrop sayısını en aza indirmek. Hayvan gerilime sokulmadan ve uygun bir prosedürle yatırılıp tam denetim altına alındıktan daha sonra azamî 30 saniye ortasında kesim süreci yapılmalı. Ayrıyeten kurban kesen, satan, vekalet yoluyla kestiren üreticiler, olarak kesilen hayvanların kulak numaralarını bayram daha sonrasında vilayet, ilçe tarım ve orman müdürlüklerine kesinlikle bildirmeli.”
KURBANLIK HAYVANIN SEÇMENİN PÜF NOKTALARI
* Hayvanlar da veteriner sıhhat raporu aranmalı
* Kulak küpesi olmayan hayvanlar satın alınmamalı
* Büyükbaş hayvan pasaportu olmayan hayvanlar satın alınmamalı
* Hayvanın besi durumu güzel olmalı
* Hamile ve yeni doğum yapmış olmamalı
* Büyükbaş hayvanlar 2 yaşından küçük olmamalı
* Ve hastalık belirtisi sayılan; yüksek ateşinin olmaması, tüylerin karışık ve mat olmaması, bakışların ve dış görünümün cansız olmaması, pis kokulu ishal ve burun akıntısının olmaması, etrafa karşı çok yansılı yahut fazlaca duyarsız olmaması, bedende şişlikler olmaması ve hayli zayıf olmaması üzere özellikleri taşımalıdır.
HANGİ HAYVANLARDAN KURBANLIK OLUR?
İslam dinine göre kurbanlık; koyun, keçi, sığır, manda ve deve hayvanlarından olur. Bunların haricindeki hayvanlar kurban olarak kesilemez. özetlemek gerekirse dört ayaklı hayvanlardan kurban olup iki ayaklı hayvanlardan kurbanlık olmaz.
Hayvanın kurban olabilmesi için süt dişlerinin değişmiş olması gerekiyor. Bu da; deve 5, sığır ve manda 2, koyun ve keçi 1 yaşını doldurunca gerçekleşir. Bunun yanında, 6 ayını tamamlayan koyun 1 yaşını doldurmuş üzere heybetli olması halinde kurban edilebilir.
KURBANLIK HAYVAN KAÇ YAŞINDA OLMALI?
Kurbanlık hayvanların yaş sonu, Peygamber Hz. Muhammed’in sünneti ile tespit edilmiştir. Buna göre, devede 5, sığır ve mandada 2, koyun ve keçide ise 1 yaşını doldurma kaidesi aranır.
DİNİ OLARAK KURBANLIK HAYVAN NASIL SEÇİLİR?
Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, organları tam ve besili olması hem ibadet birebir vakitte sıhhat bakımından değerlidir.
Dini açıdan hayvanın kurbana uygun olma durumu büyükbaş hayvanın ağzını açtığınızda ergenleşen hayvanın ön 2 süt dişinin dökülmesi, en az 2 kalıcı dişinin olması gerekiyor. Kalıcı dişlerin rengi, büyüklüğü, diş etine sağlamca bağlanması ile kolay kolay yan taraflarında bulunan süt dişlerinden ayrılır.
KURBANLIK HAYVANIN SAĞLIKLI OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?
Hayvanın sağlıklı olup olmadığını anlamak için evvela dört ayağını yere basar biçimde, ayakta görmemiz gerekiyor. Kurbanlıkların kulaklarının küpeli olması, büyükbaş hayvanların pasaportlarının bulunması, küçükbaş hayvanların nakil dokümanlarının olması elzem.
Kurbanlık hayvanın etrafında 1-2 çeşit dönerek tırnaktan sırt bölgesine kadar bir gözlemleyin. Birkaç metre yürütülerek topallık olup olmadığına, solumasının olağan olup olmadığına bakın.
Hayvanın burnunun üst kısmının kuru ya da çatlak olmaması gerekir. Nemli ve parlak olmalıdır. Çatlak ve kuru göğüs hayvanın hastalık geçirdiğini, ateşinin yüksek olduğunu gösterir ki burun, hayvanın sağlıklı olup olmadığı konusunda değerli bir gösterge. Doğal deliklere dikkatli bakılmalıdır. Karakteristik burun akıntısı, ya da ishal belirtisi görülmemeli.
Kurbanlığın gözleri canlı olmalıdır, mat olmamalı. Tüyler düz ve parlak olmalıdır. Enfeksiyon geçirmiş hayvanda tüyler birbirine karışır, bakıldığında bir albenisi olmaz. Âlâ bir büyükbaş kurbanlık hayvan arttan dik bir biçimde bakıldığında dolgun ve bir küp biçiminde gözükür. Üçgen halinde gözüken hayvanlar genelde zayıf hayvanlardır.
KÜÇÜKBAŞ HAYVAN, KOYUN VE KEÇİ NASIL SEÇİLİR?
Koyun, keçi üzere küçükbaş hayvanlarda bel bölgesi elle sıkıldığında, kemik hissedilmesi genelde zayıf olduğunu gösterir. bir daha göz, burnun üst tarafı, doğal delikler denetim edilmelidir. Hayvanın yaşı ve küpesi çarçabuk sorgulanabiliyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafınca akıllı telefonlar ve aygıtlar için tasarladığı fiyatsız küpe sorgulama uygulaması ile hayvanın doğum tarihi, ırkı, uygulanan aşılarına çarçabuk ulaşılabilirsiniz.
HANGİ HAYVANLARDAN KURBANLIK OLMAZ?
Hasta, zayıf ve düşkün, bir yahut iki gözü kör, boynuzlarının biri yahut ikisi kökünden kırık, lisanı, kuyruğu, kulakları ve göğüslerinin yarısı kesik, dişlerinin tamamı yahut birçok dökük hayvanlardan kurban olmaz. Ancak, hayvanın doğuştan bu özellikleri taşıması kurban edilmesine mahzur değil.
Öte yandan kesileceği yere gidemeyecek derecede topal olan hayvanlar da kurban edilemez.
HAMİLE HAYVANIN KURBAN EDİLMESİ DİNEN UYGUN MU?
Hamile hayvanların kurban olarak da etlik olarak da kesilmesi uygun değil. Lakin kesilmesi durumunda da kurban ibadeti yerine gelmiş olur.
Kurban edilmek üzere belirlenen hamile bir hayvan kurban edilmeden yavrulayacak olursa iki yol izlenir:
* Ya o yavru da annesiyle bir arada kesilir, lakin sahibi etini yemez, fakirlere verir. Yerse değerini sadaka olarak vermelidir.
* Ya da kesilmez ve yavrunun kendisi ya da bedeli yoksullara sadaka olarak verilir.
KURBANLIK ALIRKEN NELERE DİKAT EDİLMELİ?
Kurbanlık hayvan alımı sırasında ve kesim sürecinde dikkat edilmesi gereken konulara ait bilgi veren Türk Veteriner Tabipler Birliği Merkez Kurulu Lideri Ali Eroğlu, hayvanların kulak küpesi ve pasaportuna, öbür vilayetten getirilen kurbanlıkların Veteriner Sıhhat Raporu’nun olup olmadığına bakılması, bu koşulların karşılanmadığı durumlarda hayvanların satın alınmaması gerektiğini söylemiş oldu.
Sağlıklı hayvan seçilmesinin değerine işaret eden Eroğlu, “Vatandaşlar kurbanlığın dişi olup olmadığını denetim etmeli. Kurbanlığın görünümü sağlıklı, bakışları canlı olmalı. Ciltte yara, bere olmamalı. Tüyler parlak, düzgün ve yatık olmalı. Hayvan 3-5 dakika gözlenmelidir. Şayet geviş getiriyorsa sindirim sistemi çalışıyor demektir” tabirlerini kullandı.
Hasta, zayıf, düşkün, bir yahut iki gözü kör, bir yahut iki boynuzu kökünden kırık, lisanı, kuyruğu, kulakları yahut göğsü kesik, dişlerinin tamamı ya da birden fazla dökük hayvanlardan kurban olmayacağını lisana getiren Eroğlu, hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, topal, bir kulağı delik yahut yırtılmış olmasının kurban edilmesine mani olmadığını söylemiş oldu.
KURBANLIK KESERKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Eroğlu, kesim öncesinde ve daha sonrasında dikkat edilmesi gereken konular bulunduğuna işaret ederek, meselesiz biçimde kesim yerine getirilen kurbanlıkların, gerilimsiz ve ülkü bir dinlendirme devresini takiben uygun kuralları taşıyorsa kısma alınabileceğini bildirdi.
Kurbanlık hayvan için ülkü dinlendirme müddetinin kent ortasında nakledilmeyi takiben yaklaşık 12 saat olduğunu söyleyen Eroğlu şunları kaydetti:
“Bu mühlet ortasında hayvana su verilmeli fakat yem verilmemeli. Bunun sebebi işkembe ve bağırsaklardaki mikrop sayısını en aza indirmek. Hayvan gerilime sokulmadan ve uygun bir prosedürle yatırılıp tam denetim altına alındıktan daha sonra azamî 30 saniye ortasında kesim süreci yapılmalı. Ayrıyeten kurban kesen, satan, vekalet yoluyla kestiren üreticiler, olarak kesilen hayvanların kulak numaralarını bayram daha sonrasında vilayet, ilçe tarım ve orman müdürlüklerine kesinlikle bildirmeli.”