Beykozlu
New member
Ekonomi gazetesinden Kerim Ülker, Esenboğa Havalimanı ihalesini yazdı…
Yarın yapılacak ihale sürecine ait kimi ayrıntıları paylaşmak istedim. Türkiye’nin en değerli inşaat şirketlerini bünyesinde barındıran 6 büyük kümenin şartnameyi aldığı, bunlar içinde 4 şirketin teklif vermeye hazır olduğunu öğrendim.
Şartname alanlar, Esenboğa’yı işleten TAV’ın yanı sıra Kalyon, IC İçtaş, YDA Grubu- İspanyol Ferrovial, Limak ve Cengiz. Şartnameyi alıp teklif vermeye hazırlananlar ise TAV, Cengiz, Limak ve Kalyon. Esenboğa yarışına epeyce az müddet kala bu şirketlere yenileri eklenebilir, kimileri da çekilebilir. Çünkü şartnamede son düzlükte zeyilname yayımlanarak değişimler yapıldı.
Başkent Ankara’yı dünyaya açan kapı olarak bilinen Esenboğa Havalimanı, Türkiye’deki havalimanı haritasında varlık göstermek isteyen şirketler açısından kritik ehemmiyette bulunuyor.
Pandemi sürecinde yolcu sayısı keskin bir biçimde düşen Esenboğa’nın 2018’deki sayısı 16.7 milyon kişiydi. Bu sayı geçen yıl 5.1 milyona kadar düştü. Bu yılın 11 aylık devrinde ise yolcu sayısı 6.4 milyona yükseldi. Lakin o rekor yılının çok gerisinde.
Esenboğa, yürütülen süreçle tıpkı Antalya Havalimanı’nda olduğu üzere işletim mühletinin bitmesinden yıllar evvel ihaleye çıkartılıyor. Hatırlayacağınız üzere Antalya Havalimanı’nın işletim müddeti 2027 yılında dolacaktı. Devlet Hava Meydanları, bu süreyi 6 yıl öncesine aldı ve ihaleyi geçen yıl Aralık ayında yaptı. İhaleyi TAV-Fraport paydaşlığı 25 yıllık işletim üzerinden 7.25 milyar euroya kazandı. bu biçimdece Antalya, Ocak 2027’den Aralık 2051’e kadar TAV-Fraport tarafınca işletilmeye devam edecek. Ankara’da da durum benzeri aslında.
GEÇEN HAFTA ZEYİLNAME YAYINLANDI
Esenboğa’nın işletim süreci de 2025 yılında bitiyordu. TAV tarafınca işletilen Esenboğa, Antalya üzere bakım, tamir ve yeni inşaat çalışmaları niçiniyle 2.5 yıl erkenden ihaleye çıkacak. Son günlerde kamuoyunda havalimanlarının niye vaktindilk evvel ihaleye çıkarıldığı konusunda önemli tartışmalar var. Kimi hükümetin gelir elde etmek için bu yola başvurduğunu söylüyor.
Kimileri de ihale sürecinin şeffaflığını gündeme taşıyor. Görüştüğüm havacılık konusunda uzman şahıslar ve şirket yöneticileri ihalede kuralların esnekleştiği fakat mühlet meselesinin teklifleri etkileyeceği istikametinde. İsmini gizli tutacağım bir havacılık uzmanının kelamlarıyla başlamak istiyorum. Ona nazaran şartnamedeki unsurlar pek değişik. Örneğin, ihaleye katılacak olan şirketlerin 2017, 2018 ve 2019 senelerında ziyan etmemiş olması isteniyor. Yani son 3 yıl değil, ondan evvelki 3 yılın sorgulanması başlarda soru işareti doğuruyor.
Şartname 10 Kasım’da açıklanıyor. Birinci başta teklif verecek şirketin bir son 5 yıl içerisinde yıllık 25 milyon yolcu ortalaması olan milletlerarası bir havalimanını işletme koşulu konulmuş. Burada bu işletme tiplerinde yüzde 51 olan iştirak hissesini geçtiğimiz hafta DHMİ zeyilname ile değiştirerek yüzde 40’a çekti. Burada gaye ihaleye iştiraki artırmaktı. Örneğin Cengiz Holding, birinci şartnameye uygun değildi. Çünkü İstanbul Havalimanı’ndaki iştiraki yüzde 45 oranında. Sayı aşağıya çekildi ve bu biçimdece rekabeti artırmak ismine bir iştirakçi daha eklenmiş oldu.
40 GÜN NE KADAR KÂFİ?
Beni asıl ilgilendiren şartnamenin çıkması ve ihale süreci içindeki 40 günlük vakit. Çünkü bu husus teklif verenleri pek ilgilendiriyor. Görüştüğüm bir şirket yetkilisi, “3000 sayfalık şartnameden bahsediyoruz. Bu şartname Türkçe çıktı.
Bunu okuyup hukuk departmanıyla incelememiz, akabinde idare konseyi olarak teklif verip veremeyeceğimize bakmamız, akabinde yabancı bir lisana mesela İngilizce’ye çevirmemiz, akabinde ortak arayışına girmemiz, ortak bulduğumuzda onların hukuk departmanının incelemesi, idare heyetinin karar alması, finansman arayışına girmemiz…
40 günde bunları yapabilmek mümkün değil. Bu kadar kısa müddette, bilhassa Aralık ayı üzere şirketler ismine ağır ve şiddetli bir periyottan bahsediyoruz?” diyor. Açıkçası çok yanlışsız bir bahis. 40 günlük vakit diliminde milyarlarca dolarlık bir ihaleye hazırlanmak çok güç. Bilhassa faizin yüksek olduğu, kredinin sıkıntı alındığı bir dönemde… Kısa bir hatırlatma daha yapmak isterim. Ankara’da ihaleye çıkacak havalimanının ismi da uzun yıllardır tartışma konusu. Çünkü Esenboğa, Cengiz Han’ın soyundan gelen bir han ve Timur’un en ünlü generallerinden. Yıldırım Bayezid’i mağlup eden ve Fetret Bölümünü başlayan Ankara Savaşı’ndaki fil ordusunun da kumandanıydı. Adnan Menderes Hükümeti tarafınca 1955 yılında açılan bu havalimanı ismini bir hezimetin almıştı aslında.
Yarın yapılacak ihale sürecine ait kimi ayrıntıları paylaşmak istedim. Türkiye’nin en değerli inşaat şirketlerini bünyesinde barındıran 6 büyük kümenin şartnameyi aldığı, bunlar içinde 4 şirketin teklif vermeye hazır olduğunu öğrendim.
Şartname alanlar, Esenboğa’yı işleten TAV’ın yanı sıra Kalyon, IC İçtaş, YDA Grubu- İspanyol Ferrovial, Limak ve Cengiz. Şartnameyi alıp teklif vermeye hazırlananlar ise TAV, Cengiz, Limak ve Kalyon. Esenboğa yarışına epeyce az müddet kala bu şirketlere yenileri eklenebilir, kimileri da çekilebilir. Çünkü şartnamede son düzlükte zeyilname yayımlanarak değişimler yapıldı.
Başkent Ankara’yı dünyaya açan kapı olarak bilinen Esenboğa Havalimanı, Türkiye’deki havalimanı haritasında varlık göstermek isteyen şirketler açısından kritik ehemmiyette bulunuyor.
Pandemi sürecinde yolcu sayısı keskin bir biçimde düşen Esenboğa’nın 2018’deki sayısı 16.7 milyon kişiydi. Bu sayı geçen yıl 5.1 milyona kadar düştü. Bu yılın 11 aylık devrinde ise yolcu sayısı 6.4 milyona yükseldi. Lakin o rekor yılının çok gerisinde.
Esenboğa, yürütülen süreçle tıpkı Antalya Havalimanı’nda olduğu üzere işletim mühletinin bitmesinden yıllar evvel ihaleye çıkartılıyor. Hatırlayacağınız üzere Antalya Havalimanı’nın işletim müddeti 2027 yılında dolacaktı. Devlet Hava Meydanları, bu süreyi 6 yıl öncesine aldı ve ihaleyi geçen yıl Aralık ayında yaptı. İhaleyi TAV-Fraport paydaşlığı 25 yıllık işletim üzerinden 7.25 milyar euroya kazandı. bu biçimdece Antalya, Ocak 2027’den Aralık 2051’e kadar TAV-Fraport tarafınca işletilmeye devam edecek. Ankara’da da durum benzeri aslında.
GEÇEN HAFTA ZEYİLNAME YAYINLANDI
Esenboğa’nın işletim süreci de 2025 yılında bitiyordu. TAV tarafınca işletilen Esenboğa, Antalya üzere bakım, tamir ve yeni inşaat çalışmaları niçiniyle 2.5 yıl erkenden ihaleye çıkacak. Son günlerde kamuoyunda havalimanlarının niye vaktindilk evvel ihaleye çıkarıldığı konusunda önemli tartışmalar var. Kimi hükümetin gelir elde etmek için bu yola başvurduğunu söylüyor.
Kimileri de ihale sürecinin şeffaflığını gündeme taşıyor. Görüştüğüm havacılık konusunda uzman şahıslar ve şirket yöneticileri ihalede kuralların esnekleştiği fakat mühlet meselesinin teklifleri etkileyeceği istikametinde. İsmini gizli tutacağım bir havacılık uzmanının kelamlarıyla başlamak istiyorum. Ona nazaran şartnamedeki unsurlar pek değişik. Örneğin, ihaleye katılacak olan şirketlerin 2017, 2018 ve 2019 senelerında ziyan etmemiş olması isteniyor. Yani son 3 yıl değil, ondan evvelki 3 yılın sorgulanması başlarda soru işareti doğuruyor.
Şartname 10 Kasım’da açıklanıyor. Birinci başta teklif verecek şirketin bir son 5 yıl içerisinde yıllık 25 milyon yolcu ortalaması olan milletlerarası bir havalimanını işletme koşulu konulmuş. Burada bu işletme tiplerinde yüzde 51 olan iştirak hissesini geçtiğimiz hafta DHMİ zeyilname ile değiştirerek yüzde 40’a çekti. Burada gaye ihaleye iştiraki artırmaktı. Örneğin Cengiz Holding, birinci şartnameye uygun değildi. Çünkü İstanbul Havalimanı’ndaki iştiraki yüzde 45 oranında. Sayı aşağıya çekildi ve bu biçimdece rekabeti artırmak ismine bir iştirakçi daha eklenmiş oldu.
40 GÜN NE KADAR KÂFİ?
Beni asıl ilgilendiren şartnamenin çıkması ve ihale süreci içindeki 40 günlük vakit. Çünkü bu husus teklif verenleri pek ilgilendiriyor. Görüştüğüm bir şirket yetkilisi, “3000 sayfalık şartnameden bahsediyoruz. Bu şartname Türkçe çıktı.
Bunu okuyup hukuk departmanıyla incelememiz, akabinde idare konseyi olarak teklif verip veremeyeceğimize bakmamız, akabinde yabancı bir lisana mesela İngilizce’ye çevirmemiz, akabinde ortak arayışına girmemiz, ortak bulduğumuzda onların hukuk departmanının incelemesi, idare heyetinin karar alması, finansman arayışına girmemiz…
40 günde bunları yapabilmek mümkün değil. Bu kadar kısa müddette, bilhassa Aralık ayı üzere şirketler ismine ağır ve şiddetli bir periyottan bahsediyoruz?” diyor. Açıkçası çok yanlışsız bir bahis. 40 günlük vakit diliminde milyarlarca dolarlık bir ihaleye hazırlanmak çok güç. Bilhassa faizin yüksek olduğu, kredinin sıkıntı alındığı bir dönemde… Kısa bir hatırlatma daha yapmak isterim. Ankara’da ihaleye çıkacak havalimanının ismi da uzun yıllardır tartışma konusu. Çünkü Esenboğa, Cengiz Han’ın soyundan gelen bir han ve Timur’un en ünlü generallerinden. Yıldırım Bayezid’i mağlup eden ve Fetret Bölümünü başlayan Ankara Savaşı’ndaki fil ordusunun da kumandanıydı. Adnan Menderes Hükümeti tarafınca 1955 yılında açılan bu havalimanı ismini bir hezimetin almıştı aslında.